Recordo estando no Brasil un domingo,
na Praia do Forte no estado da Bahía, un señor duns cincuenta e poucos anos,
pola seu vestir de boa condición económica e con rasgos brasileiros pero poucos
acentuados, preguntarme nun “brasileiro-bahiano” similar o “portugués”
continental, - voçe é espanhol?, o
cal eu respondín, - eu sou galego, en
nese momento puiden ver como mudoulle a faciana, pois me dixo, - minha avoa era da Galiza, era de Gaxate.
Nese intre, víuseme unha grande
saudade coa sorpresa da súa resposta, pois coñezo ben esas terras da cara oeste
da Serra do Suído, con súas maxestosas parroquias con grandes igrexas e casonas
espalladas polos vales do Oitavén e do Verdugo entre montanas, con verdes prados
cheos de vacas rubias salpicados polo medio de hortas dos invasores eucaliptos,
pequenas aldeas lonxanas nos altos montes, estradas e regatos ateigados de
vellos carballos como oasis entre os invasores cultivos forestais...
A verdade que nesas terras, muitas
persoas das cidades de Vigo e Pontevedra e seus redores, buscan a desconexión e
ar da montana, facendo que inda quede economía e estabilidade actualmente.
Mesmo así, en tempos non tan remotos, pola súa lexanía, mala comunicación e
marxinación, foron lugares onde a emigración fixo muita mella e forma de buscarse
a vida, sobre todo “As Américas” xunto cos veciños ourensáns da cara oeste do
Suído, os concellos de Avión e Beariz. Muitas historias e mitos fixeron persoas destas terras nas Américas, como
o veciño de Avión, Ildefonso Graña Cortizo, chamado o “último rei galego” co
nome Alfonso I, rei dos Jíbaros (tribo do Amazonas) ou Alfonso I da Amazonia.
Este feito fixo que pasear a día de
hoxe polas terras do Suído, nótese esa pegada cando menos dos “retornados”
adiñeirados, aqueles que conseguiron fortuna e bo vivir no estranxeiro e na
volta, trouxeron con eles parte do legado do “novo mundo”, como por exemplo a
arquitectura “indiana ou colonial” das vivendas moi típica dos anos de bonanza
en centro e sur América a de finais do
século XIX e até a metade XX.
Un exemplo desta arquitectura, e
museo o ar libre vivo, e a parroquia de Gaxate, que tanto me viu a cabeza aquel
día no Brasil con aquel señor, o cal sen estar nunca nesa parroquia natal da
súa avoa, coñecía pola tradición oral familiar contos e historias dela, algo
incrible, e que non morrería sen visitala. Tamén contoume que súa avoa, cando
chegou soa o Brasil, sabia que era de Gaxate, de Fornelos de Montes e “galega”,
e “nada máis que iso”. Por último, para rematar este pequeno recordo e relato,
que millor que mostrarvos Gaxate, e seu vivo pasado cercan coas súas maxestuosas
casas indianas, as cales, estando tan tan lonxe, viñéronme a cabeza no primeiro
momento que aquel señor me dixo “minha
avoa era da Galiza, era de Gaxate”.
No hay comentarios:
Publicar un comentario