Subida o Teleno e Pico Palo

Sábado, 12 de novembro do 2016

Antigo deus e lugar de culto, despois vixiante da maior infraestrutura de explotacións mineiras romanas de ouro que se coñece, monte de mitos e lendas, así e o Teleno, coñecido antigamente como Picu Tilenus, pois cos seus 2.188 m e o cumio máis alto dos montes galaico-leoneses-portugueses.

Por eses motivos, e polas gañas de aventura e desligarnos do mundo urban que nos rodea, alá nos imos con muitas gañas de facer esta mítica montaña das terras do noroeste. Partimos como sempre as 07:00 da mañá de Ponteareas, esta vez imos os compañeiros Tiago, Nelson e o Meigo, e dicir eu. O camiño faise longo, case catro horas de carro ata o pobo de partida, Molinaferrera, entre as terras da Maragateria (Astorga) e A Cabreira, en León. Dicir que o chegar o pobo, sabiamos tiñamos que facer 2 km por unha pista de terra ata o punto de partida, e nos enganamos, polo que nos retrasa uns 40 minutos, pero atopada de novo a ruta chegamos o punto de partida, deixado atrás a fermosa aldeia de Molinaferrera, e así comezamos o ascenso as 12:00 pasadas.

A ruta comeza cun ancho camiño ata unha pequena central eléctrica, logo comeza a subir e as zonas de arborada baixa van mudando a pradería e vexetación rasa máis de montana. O fondo xa vemos impoñente o Teleno, co cumio nubrado sobresaíndo sobre outros altos, coa mesma o camiño se vai estreitando ata converterse nun carreiro cada vez con máis desnivel. A ruta se desvía do Teleno, pois primeiro temos que subir o Pico Palo, no cal a metade de subida podemos ver o lonxe unha manada de rebecos, nos alegra súa visita e sentirnos rodeados de natureza e en silenzo, pero nos comeza a preocupar que a parte alta do Teleno mude de tempo cada media hora cunha néboa moi espesa, pero seguimos ascendendo a bo paso cara a cumio do Pico Palo.

Pico Palo

Cunhas vistas incribles a nosas costas coas terras chans da meseta o fondo, despois de subir por unha ladeira sen carreiro marcado, máis ben campo a través, chegamos o pequeno cumio do Pico Palo, a 2.031 m. Na cima ten unha pequena cruz metálica, con outra estrutura de ferro tombada que aínda a día de hoxe, non sabemos moi ben cal seria súa función. A temperatura e agradable, o tempo de nubes e claros, dicir que apenas nos choveu unha choiva fina o comezo da ruta. Pero comeza a facer cada vez máis vento, levantandose e soprando do norte, o coñecido vento do cantábrico na nosa terra coa expresión “sopra do norte”, sendo preludio de tempestade.

Agora si o temos con todo seu esplendor, fronte a nos separado por un cordón sen néboa, o Teleno, a unha distanza duns 2 km, cun pequeno descenso primeiro e logo cunha forte subida. Pero o comezar a descender polo cordón co cal deixamos atrás o Pico Palo, comeza a soprar ese vento do norte con forza e vemos como a ambos lados do monte, sube unha espesa néboa que pouco a pouco invade as ladeiras. O vemos moi claro, a néboa tamén nos tragara a nos, pero seguiremos ata o cumio, a ilusións e adrenalina nunca se perden de primeiras.

Comezamos a subida pola inclinada pendente, e a néboa nos invade, e tal súa espesura que nos cega, pois non nos deixa ver máis alá de 5 m o noso redor. Tanto que nos desvía do carreiro e nos metemos nas pedras.                                                                                              Unha auténtica cascada de pedras, esvaladizas como xeo e abruptas como cráteres, pegadiños os tres ascendemos solos, a cada alto que chegamos pensamos que o cumio, pero non e así, e sempre aparece outro como un mostro entre a tenebra. O vento sopra, pero nos respeta dentro do que cabe, mesmo así esvarar ou estar o limite de caer faise algo normal, polo que nos damos ánimos de seguido e imos advertindo con precaución do que nos imos topando, un bo traballo en equipa.

Ata que por fin cunha dor nos pes polas duras pedras importante, vemos o cumio co seu punto xeodésico e unhas bandeiriñas o puro estilo Himalaia, isto fai que todas as dores se nos quiten e a moral volta cargarnos as pilas. Apuntar que coa difícil subida, xa non estabamos pendentes do cansancio sequera, senón só de seguir subindo e non esvarar.

No pequeno cumio pedroso, o vento non nos da tregua e por mor da néboa non se mira paisaxe ningún, só a sensación de estar nunha pequena cresta de pedra a 2.188 m rodeados dun mar nubes, como un barco en alta mar, nada máis. Mesmo así  a ledicia e tal por chegar a arriba e facer cima despois dun esforzo tan grande, que todas as hostilidades que nos rodean se voltan febles, sentimos ese ben estar e sensación de felicidade que nos sae de dentro cando conseguimos un reto persoal, non se pode describir moi ben esa sensación, tal vez tamén iso sexa o fermoso deste mundo das montanas, que cada un interprete a súa maneira esa sensación felicidade e sentimento nun cumio.

Pese o ambente agradable que se atopaba nosas mentes, o forte vento e cada vez máis frío o puro estilo ventisca, pronto nos volta a realidade. Debemos xantar canto antes e baixar, antes de que nos colla de verdade o frío. No cumio há feito con pedras, similar a vivenda dun castro, un corta-ventos onde comemos. A sensación térmica o sentarnos e perder calor cae, sentimos muito frío sobre todo nas mans e pes, temos que descender canto antes. Como anécdota dicir que no pequeno refuxio corta-ventos, vimos un rato de campo que alí moraba e sacaba a cabeza de cando en vez, sorprendente e mai natureza, que no lugar menos pensado se poida atopar vida roedora a máis de 2000 metros.

Antes de descender, como non, deixo na cima un desexo persoal e outro de meu pai nun papel, cando menos, se en tempos remotos Tilenus foi un deus con devoción, o recordar o traballo, sacrificio e dureza que foi chegar arriba, nos dea forzas para seguir loitando polos nosos soños. Atrás deixamos o cumio e baixamos por un carreiro, pero nos sorprende o que empeorou o tempo, a parte da néboa espesa, o vento convertido en ventisca conxelada e moi forte, nos da na cara e custa avanzar pese ser costa abaixo, agora si sentimos o verdadeiro frío por todo o corpo.

A situación vai a pior, e decidimos parar xunto a risco que corta o vento, rodeados dunha caída da cal non se ve o fin, pois nos damos conta que nos perdemos da ruta subida, non se ve absolutamente nada, voltamos a meternos nas esbaladizas e duras pedras, a parte de que temos que cargarnos de roupa para poder vencer o frío vento. Grazas a que como sempre o compañeiro Nelson precavido, foi marcando a ruta na aplicación para o telemobil endomondo, así podemos ver onde nos atopamos e por onde subimos. Arrancamos con novas forzas, máis preparados e orientados, e o descenso mellora.

Agora máis centrados e axudándonos, e pensando e traballando en equipo máis para orientarnos, atopamos o sendeiro de baixada e pouco a pouco, a medida que baixamos o vento vai facéndose máis suave e a néboa menos cargada. Chegamos o cordón que nos une co Pico Palo, e súa suave subida que nos ven moi ben para entrar en calor. No cumio do Pico Palo de novo, a situación e muito millor e climatoloxía máis agradable, a néboa non escampou de todo, pero o vento xa é unha pequena brisa. Paramos un pouco, contemplamos por última vez, polo menos por un tempo, o Teleno mentras comentamos o difícil que foi súa ascensión e pior aínda, o seu descenso, e o rápido que muda o clima na montana, o rápido que pode mudar ata a vida nunha situación así, e de tantos que pereceron pola indomable mai natureza.

Baixando xa con tranquilidade e fora de perigos serios, o baixar máis ou menos dos 1.800 metros a néboa xa vai desaparecendo por tramos. Xa imos con calma parándonos máis e observando o fermoso entorno que nos rodea, pois imos moi ben de tempo, o non poder estar muito no cumio e facer apurados o descenso, agora temos tempo para disfrutar da montana e paisaxe que volta a verse o noso redor.

Imos atravesando os cómodas praderías, o sendeiro se ensancha e nos sorprende ver unha bandada de perdices, as cales saen voando e “zumbando” tan forme decatan nosa presenza. Entorno as 18:00 chegamos o carro, e en total, 5 horas e 38 segundos andados, 1128 metros subidos e 1106 baixados, a unha velocidade medía 2,88 km por hora, e 14,41 km realizados.

Así remata nosa aventura no Teleno, a cal pese ter seus contratempos como a vida mesma, nos segue a namorando e crece nosa afección e cariño a montana, pero sempre co seu debido respecto, tanto o seu medio natural como a perigos que poida esconder. Nos vemos proximamente subindo novos picos e montanas, un saúdo dos que vivimos esta aventura, por 1000 montanas máis!